Groepsgrootte en - samenstellingen voor cavia's

Cavia’s zijn van nature sociale dieren en vooral groepsdieren. Het samenleven met een soortgenoot is dan ook erg belangrijk voor ze! Een ander diersoort of mens kan deze interactie niet vervangen. Ondanks dat cavia’s sociale dieren zijn, is het wel van belang na te gaan welke samenstellingen er zijn en waar je rekening mee moet houden. Ook hangt het af van de ervaring en ruimte die je hebt en aan de hand daarvan kun je beslissen welke samenstelling bij jou (en natuurlijk de cavia’s) passend is.

Foto van Mini Natuur

Foto van Mini Natuur

---

Groepsgrootte

Cavia’s zijn van nature groepsdieren. Wilde cavia’s leven doorgaans in grotere groepen waarin kleinere subgroepjes ontstaan (een mannetje met meerdere vrouwtjes). Een groepje vanaf 4 cavia’s  heeft daarom de voorkeur. Wanneer je maar 2 cavia’s samen houdt, dan zijn ze echt enkel op elkaar gericht en dan moet het wel echt een goede match zijn. Hoe groter de groep, hoe meer variatie en hoe meer interactie. In grotere groepen kunnen ze diverse vriendschappen aangaan en hun eigen vriendjes uitkiezen. Het voordeel van een groep is ook dat als er één cavia is overleden, je niet direct op zoek hoeft te gaan naar een nieuwe cavia.

In principe is er geen limiet als het gaat om hoeveel cavia’s je bij elkaar kunt houden. Wel is het van belang dat er voldoende ruimte is. Cavia’s zijn dan wel sociale dieren, maar ze moeten ook de ruimte hebben om hun energie kwijt te kunnen en elkaar uit de weg te gaan. Als ze in een te kleine ruimte opgesloten zitten, raken ze gefrustreerd en dat kunnen ze op elkaar af gaan reageren. Dit zie je vooral bij beren. Bij zeugjes zie je vaak dat ze bronstig worden en dan op de andere cavia(‘s) wil rijden. Dat is in principe geen probleem zolang er voldoende ruimte is, maar als er te weinig ruimte is, dan kan dit een effect hebben op hun onderlinge band. Je kunt onder het kopje ‘huisvesting’ terug vinden hoeveel ruimte cavia’s nodig hebben en hoe je kunt berekenen hoeveel cavia’s je maximaal in een verblijf kunt houden.

Leeftijd

Leeftijd kan een rol spelen, en vooral moet dan ook goed nagedacht worden welke leeftijden goed overeen komen en wat je beter kunt laten. Zo raad ik het niet aan om een (zeer) jonge cavia te koppelen aan een oudere cavia, die leeftijden en levensfases kunnen te ver uit elkaar liggen. In een groep is dat juist weer niet zo’n probleem omdat er genoeg variatie is aan contacten. Voor jonge cavia’s is het zelfs belangrijk dat zij opgroeien met sociale, volwassen cavia’s om de sociale vaardigheden goed aan te leren. Wanneer cavia’s op jonge leeftijd opgroeien zonder sociale, volwassen cavia’s, lopen zij het risico dat hun sociale vaardigheden onvoldoende ontwikkeld en dat kan gevolgen hebben voor latere koppelingen en socialisaties. Ze zijn minder makkelijk te koppelen bijvoorbeeld en kunnen niet even makkelijk met elke cavia overweg. Om die reden raad ik het af om enkel jonge cavia’s te houden en enkel jonge cavia’s toe te voegen aan een bestaande, stabiele groep.  

Samenstellingen

• Zeugjes: een groep bestaande uit enkel zeugjes (vrouwelijke cavia’s) is over het algemeen vrij stabiel. Soms kunnen er wel problemen ontstaan, bijvoorbeeld bij vrij ‘dominante’ zeugjes. Het hangt uiteindelijk altijd af van de karakters en de context. Persoonlijk zou ik aanraden om altijd een gecastreerde beer toe te voegen aan een groepje zeugen, om meerdere redenen. Er zitten ongelooflijk veel beren in opvangcentra en voor de harmonie en natuurlijk gedrag, is een castraat een bijzonder goede aanvulling. Vanuit Duitse bronnen heb ik gelezen dat het zelfs wordt afgeraden om enkel zeugengroepen te houden vanwege de gevolgen ervan op hun hormonen. Zeugengroepen waar geen castraat bij woont, kunnen een verstoorde hormoonbalans ontwikkelen waardoor er een grotere kans is op baarmoedercysten.
  
  
• Castraat met meerdere zeugjes: dit is de meest stabiele samenstelling en sluit zeer goed aan op de (sociale) behoeften van cavia’s. Deze samenstelling is het makkelijkst te houden.
  
  
• Meerdere gecastreerde beren en meerdere zeugjes: het is zelfs mogelijk om meerdere gecastreerde beren in één groep te houden. Er wordt een vuistregel gehanteerd dat voor elke gecastreerde beer minstens 3 zeugen ‘nodig’ zijn. Dus voor 2 gecastreerde beren, moeten er minstens 6 zeugjes aanwezig zijn. Zo ontstaan er in feite ‘subgroepjes’ binnen een grotere groep. Deze samenstelling is alleen voor ervaren eigenaren die voldoende kennis en ervaring hebben. Deze samenstelling is ook niet weggelegd voor elke gecastreerde beer, er moet vooraf goed bekeken worden of een beer in staat is in zo’n samenstelling te kunnen leven.
  
  
• Beren: het is ook mogelijk om berengroepen te houden. Dit wordt niet zo snel geadviseerd, zeker in Nederland omdat het relatief snel fout kan gaan bij beren. Maar daarvan ligt de oorzaak eerder bij de te kleine huisvesting waardoor ze uit frustratie ruzie gaan maken. Wanneer beren goed gesocialiseerd en gecastreerd zijn, is de kans groot dat ze harmonieus samenleven, mits de huisvesting, voeding en dergelijke in orde zijn en aansluiten op hun behoeften. Deze samenstelling is meer weggelegd voor ervaren eigenaren. Deze samenstelling is niet voor iedere beer weggelegd, het is belangrijk daar vooraf rekening mee te houden. Het is ook mogelijk om twee beren te houden, dit is ook mogelijk voor beginners, hoewel dit niet de voorkeur heeft – maar soms is niet alles mogelijk. Er zijn namelijk ook veel beren in opvangcentra die een thuis zoeken en soms lang in een opvang verblijven. Dan is een berenkoppel of een berengroep een uitkomst.  
  
  

Dan is het nog belangrijk om naar de individuele karakters te kijken en welke cavia’s het beste overeen zullen komen. Sommige cavia’s hebben een beladen verleden of zijn getraumatiseerd waardoor ze niet even handig met stressvolle situaties om kunnen gaan of hebben een slechte socialisatie gehad. Dan is het belangrijk om na te gaan welke cavia(‘s) daar bij passen en daarmee om kunnen gaan. Een cavia zonder sociale vaardigheden kan dusdanig overprikkeld raken en overgaan tot aanvallen, terwijl er in beginsel geen kwaad in de zin is. Dan is het belangrijk dat zo’n cavia gekoppeld wordt aan andere cavia’s die daarmee om kunnen gaan en rekening kunnen houden met dit gedrag. Meer informatie over koppelen, introducties en meer, kun je terug vinden op de pagina ‘Socialisatie & Gedrag’.