Konijnen kun je het hele jaar rond buiten houden. Wil je je konijnen buiten houden, dan zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. Het buiten huisvesten van konijnen is niet per se gemakkelijk en kan best wel risicovol zijn zelfs. Je konijnen worden aan bepaalde zaken blootgesteld (zoals roofdieren en weersomstandigheden) en daar moeten ze tegen beschermd worden. Zij zitten immers opgesloten en kunnen daardoor niet zelf een plek vinden die ze warm en veiligheid biedt, die zul jij als eigenaar voor ze moeten ‘fabriceren’.

Er zijn twee zaken die vaak worden vergeten of over het hoofd worden gezien:

1. Veiligheid: konijnen die buiten wonen, zijn kwetsbaar voor roofdieren. Het gaat hier met name om vossen, marters en katten (maar ook honden bijvoorbeeld als deze makkelijk in hun ruimte kunnen komen). Er heerst nog de gedachte dat marters en vossen niet overal voorkomen, maar dat is niet zo. Ze komen zelfs voor in drukke wijken en steden. Een hoge schutting houdt ze ook niet tegen, daar klimmen ze met gemak overheen. Daarom is het van belang om je konijnen altijd te beschermen tegen roofdieren – ongeacht waar je woont!
2. Weersomstandigheden: hoewel konijnen goed tegen koude tempraturen en wintersweer kunnen, betekent dit niet dat ze hier immuun tegen zijn. Wilde konijnen leven in ondergrondse tunnels waar temperaturen meer constant zijn en boven het vriespunt liggen. Daarnaast beschermt zo’n burcht ze ook tegen andere weersomstandigheden zoals regen of storm. Tamme konijnen hebben deze optie niet om zich te verschuilen in een veilige beschermde burcht. Daarom moet er een burcht ‘nagebootst’ worden door middel van een goed geïsoleerd schuilhok en moet het verblijf ze beschermen tegen al het winters weer en koude temperaturen.

Zoals hierboven al beschreven is, moet een het buitenverblijf aan behoorlijk wat eisen voldoen om je konijnen te beschermen en zich prettig te laten voelen. Maar hoe zorg je er dan precies voor dat ze beveiligd zitten? En hoe zorg je ervoor dat ze het niet koud krijgen en aangenaam de winter doorkomen?

Het buitenverblijf moet aan zes kanten beveiligd zijn. Niet alleen de zijkanten, maar ook onder en boven. Marters en vossen kunnen zonder problemen via gaas omhoog klimmen – ze kunnen zelfs zonder problemen over schuttingen klimmen. Vandaar dat het verblijf ook aan de bovenkant dicht moet zijn. Vossen en marters kunnen zelfs onder een verblijf doorgraven, vandaar dat de onderkant ook beveiligd moet zijn.

Het is niet alleen dat ze beschermd moeten zijn tegen roofdieren: konijnen kunnen zelf ook bijzonder goed springen en klimmen. Er zijn zelfs konijnen die met gemak over 1,5 tot 2 meter hoge hekken heen klimmen (ja, klimmen!). Niet elk konijn doet dit, maar je zal maar net zien dat je wel zo’n konijn treft die dit kan en ook werkelijk doet. Zo zijn konijnen ook meesters in graven, natuurlijk, want ze leven van nature in ondergrondse tunnels. Een onbeveiligde ondergrond (zoals zand of gras) zal je konijn niet tegenhouden, ze kunnen binnen enkele uren al een tunnel hebben gegraven en dan zijn ze ook zo ontsnapt.

Je hebt dus eigenlijk te maken met twee soorten beveiliging: het voorkomen dat er roofdieren in het verblijf komen en voorkomen dat je konijnen uit het verblijf kunnen.

Je kunt het verblijf omheinen met stevig gaas waar konijnen niet uit kunnen en waar roofdieren niet in kunnen: Je kunt fijnmazig gaas gebruiken van 1 mm dikte. Als de mazen groter zijn, dan moet het draaddikte groter zijn. Openingen van de mazen mag niet meer dan 3,5 cm zijn, anders kunnen (kleine) marterachtigen als nog door de openingen het verblijf binnen dringen. Check het gaas regelmatig op kwetsbare stukken en vervang indien nodig. Tip: op deze site vind je meer uitgebreide informatie over geschikte omheiningen en gaas.

De ondergrond moet dus ook nog beveiligd worden, daar kun je kiezen uit verschillende opties:

• Tegels wordt het vaakst gekozen, konijnen kunnen zich er niet uit graven en roofdieren kunnen er niet in komen. Het is tevens ook makkelijker schoon te maken en te reinigen. Het nadeel is wel dat het een vrij harde ondergrond is voor konijnenpootjes, het is van belang om dan nog te zorgen voor een andere zachte ondergrond (zoals een redelijk grote graafbox met (speel)zand bijvoorbeeld). Je kunt er ook voor kiezen om tegels ‘in te graven’ en zo de ondergrond te beveiligen. Je vult het verder af met geschikte bodembedekking.
• Je kunt gaas ingraven, maar let er dan op dat je echt stevig gaas gebruikt die lang mee gaat. Anders moet je alles steeds opnieuw uitgraven en het gaas weer vervangen. Gaas direct op de grond wordt afgeraden omdat dit zeer onprettig loopt voor konijnen en hun nagels bijvoorbeeld kunnen blijven haken met alle gevolgen van dien. Je kunt er wel voor kiezen om gaas in te laten groeien, dat betekent dat je een deel bedekt met gaas, een laagje aarde erop en dan inzaait met graszaad. Het duurt echter een hele tijd voordat het gaas er ‘in is gegroeid’ en niet meer zichtbaar is.
• Er zijn nog meer opties, daarvoor verwijs ik je naar deze pagina.
  

Als je je konijnen buiten wil huisvesten, loop dan even na waar je ze precies tegen moet beschermen. Konijnen die bijvoorbeeld enkel in de zomermaanden buiten leven, hoeven niet beschermd te worden tegen winters weer. Konijnen die wel het hele jaar door buiten wonen, moeten daar wel tegen worden beschermd. In het najaar en tijdens de winter regent het vaker, wordt het al snel kouder, stormt het vaker: kortom, je moet dan echt met een andere blik naar het verblijf kijken dan wanneer je konijnen alleen tijdens de zomermaanden buiten wonen. Behalve het beschermen tegen weersomstandigheden, is het ook belangrijk om na te gaan wat jij prettig vindt. Tijdens de wintermaanden moeten de konijnen uiteraard worden verzorgd – wil je dan graag ook droog kunnen staan? Dan is het handig om het hele verblijf volledig te overdekken (om even een voorbeeld te noemen).

• Je hebt zowel bij zomerhuisvesting als bij winterhuisvesting te maken met hete, zomerse dagen waar je konijnen door moeten komen. Een buitenverblijf plaatsen in de volle zon is dus geen goed idee.
• Onderzoek in je tuin waar het water blijft staan of juist droog blijft na hevige regenval of als het langdurig (meerdere dagen) heeft geregend. Kies dan geen plek uit waar het onder water komt te staan – of zorg dat het verblijf op een verhoging staat om te voorkomen dat het onder water komt te staan.
• Het is aan te raden om op zijn minst de helft van het buitenverblijf (afhankelijk van de grootte) te overdekken om een deel te beschermen tegen de regen. Houdt er ook met de inrichting rekening mee met wat nat kan en mag worden en wat absoluut droog moet blijven.
• Zorg dat er een schuilhok aanwezig is die tochtvrij is en tijdens de wintermaanden ook geïsoleerd is. Als je konijnen enkel in de zomermaanden buiten leven, hoeft het niet geïsoleerd te zijn maar tijdens de wintermaanden is dit echt een noodzaak!
• Als je konijnen het hele jaar door buiten wil houden, houdt dan ook rekening met sneeuw en vrieskou. Zorg dat je het verblijf of een deel ervan kunt afdekken met bijvoorbeeld zeil of plexiglas om vrieskou deels buiten te houden.
• Zorg dat het buitenverblijf altijd stevig verankerd is – oftewel, dat deze stormbestendig is.
  

In het buitenverblijf moet op zijn minst een schuilhok aanwezig zijn die groot genoeg is voor het aantal konijnen die in het verblijf samenleven. Voor twee middelmaat konijnen (2 tot 3 kg) heb je al minstens 100x50 cm oppervlakte nodig. Dit schuilhok moet een plek zijn waar ze zich terug kunnen trekken en beschermd zijn tegen vocht, kou en tocht. Het beste plaats je dit schuilhok een stuk van de grond zodat de kou van de grond er niet in trekt. Als je konijnen het hele jaar door buiten wonen, moet het schuilhok ook geïsoleerd zijn. Hout van 18 mm dikte is al voldoende. Je kunt het verder isoleren met stro (dit houdt warmte goed vast en kunnen konijnen zich goed in warm houden). Voorkom dat het gaat tochten of vochtig wordt, enige ventilatie is daarom wel belangrijk. Het schuilhok moet droog kunnen staan en uit de wind.

De meest gangbare buitenhokken zijn over het algemeen ongeschikt. Vaak al omdat ze veel te klein zijn maar ook omdat ze gemaakt zijn van zeer dunne wanden. Ze kunnen snel gaan schimmelen en gaan vaak ook niet lang mee. Het is raadzaam om te investeren in een goed schuilhok die tevens ook jaren meegaat. Je kunt hem ook eenvoudig zelf bouwen, bijvoorbeeld met OSB platen (of ander plaatmateriaal). Ook hondenhuizen en kattenhuizen die geschikt zijn voor buiten, kunnen worden gebruikt als schuilhok.

Wanneer je een buitenverblijf wil gaan plaatsen, houdt dan rekening met de minimale afmetingen en bereken van te voren hoeveel ruimte je vrij kunt maken. Kijk dan ook meteen of er opties zijn voor een veilige uitloop. Als dat niet mogelijk is, dan hebben konijnen meer ruimte nodig. Twee konijnen hebben al snel minstens 6 vierkante meters nodig (dat is 3 x 2 meter bijvoorbeeld) waar nog een dagelijkse uitloop bij hoort. Als er geen optie is voor een dagelijkse uitloop, dan is er al snel 10 tot 15 vierkante meter nodig. Grotere konijnenrassen hebben meer ruimte nodig – dwergrassen hebben evenveel ruimte nodig als een gemiddeld konijn.

De hoogte kun je zelf bepalen. Voor konijnen is een minimale hoogte van 60-80 cm is wel aan te raden. Je kunt ook kiezen voor een hoge ren waar je zelf makkelijk in kunt staan, dat scheelt enorm als je het verblijf wil schoonmaken.
De grote ruimte is een noodzaak voor konijnen, het zorgt ervoor dat ze gestimuleerd worden om veelvuldig te bewegen. Dat zorgt voor een betere doorbloeding en zeker tijdens de winter is dat belangrijk, zo kunnen ze zichzelf beter warm houden.

Het buitenverblijf bestaat natuurlijk uit nog meer: ook de inrichting is erg belangrijk voor konijnen! De inrichting moet aangepast zijn op hun natuurlijk gedrag. Zie het als hun eigen woning waar zij alles moeten kunnen doen wat ze horen te doen. Ze moeten kunnen foerageren, onderzoeken, sprintjes kunnen trekken, graven, schuilen en rusten. Naast het schuilhok, bied je ze nog meer aan: een graafbox (of een afgezet gedeelte gevuld met een graafbare bodem), diverse schuilplaatsen, verhogingen, voerplekken, enzovoorts. Voor meer inspiratie kun je terecht HIER en HIER.

Er is nog veel meer interessante informatie te vinden over veilige en konijnvriendelijke huisvesting:
- kaninchenwiese.de/haltung/aussenhaltung/
- www.moehren-sind-orange.de/aussenhaltung/
- http://diebrain.de/k-drausse

Zijn alle konijnen geschikt om buiten te houden?
Nee, niet alle konijnen zijn geschikt om (permanent) buiten te houden. Er zijn bepaalde rassen die gevoeliger zijn of een compleet andere vacht hebben dan ‘normale’ konijnen. Ook oudere, of zieke konijnen zijn niet altijd geschikt om buiten te houden.

Moet je je konijnen ’s nachts opsluiten in een hok?
Nee, konijnen mogen absoluut niet opgesloten worden in een hok! Daarvoor is het buitenverblijf, die ze beschermd tegen roofdieren en waar konijnen de ruimte hebben om hun natuurlijk gedrag te vertonen. Konijnen kennen niet zo’n dag- en nachtritme zoals dat van ons, konijnen zijn wisselend gedurende de dag en nacht actief (tijdens de schemer hebben ze hun grootste piekmoment).

Wanneer kunnen konijnen van binnen naar buiten verhuizen?
Als je konijnen gewend zijn om binnenshuis te leven, dan kun je ze niet zo maar van de ene op de andere dag naar buiten verhuizen. Dit kan pas vanaf ongeveer half mei, wanneer het niet meer kouder is dan 10 graden (ook ’s nachts!).

Kun je een konijn buiten alleen houden?
Een konijn die buiten woont en ook alleen woont, zal veel meer moeite hebben om zich warm te kunnen houden. Konijnen slapen vaak samen vanwege hun sociale behoefte maar ook om elkaar warm te houden.

Wat als één van je konijnen ziek wordt?
Als één van je konijnen plotseling ziek wordt hoef je niet direct je konijn naar binnen te halen. Je kunt ze in een onverwarmde ruimte plaatsen (zoals een garage of een schuur) en als je konijn weer beter is, kunnen ze weer terug verhuizen naar buiten. NB: haal nooit je konijnen uit elkaar, dat levert stress op en kan herstel juist belemmeren.

Konijnen verharen ongeveer twee keer per jaar: in het voorjaar om te wisselen van de winter- naar de zomervacht en in het najaar van de zomer- naar de wintervacht. Dit noemen we de ruiperiode. Bij gezonde konijnen merk je vaak weinig van de ruiperiode, maar in sommige gevallen kunnen konijnen moeite hebben met de vachtwissel. Konijnen wassen zichzelf en kunnen tijdens de rui haren inslikken: ook dat is normaal gesproken geen probleem wanneer de spijsvertering in balans is en de rui probleemloos verloopt. Konijnen die juist moeite hebben met de vachtwissel, kunnen te veel haren inslikken en dat kan (zeker bij konijnen die bijvoorbeeld al een gevoelige spijsvertering hebben) verstoppingen veroorzaken, met name verstoppingen in de maag.  
​
Wanneer een konijn moeite heeft met de vachtwissel, duidt dit vaak op een onderliggende oorzaak en is het de moeite waard te achterhalen wat hier de oorzaak van is. Het kan zijn dat je konijn bijvoorbeeld last heeft van parasieten (in- of uitwendig), verkeerde voeding krijgt en de spijsvertering uit balans is, last heeft van stress, tekort aan bepaalde voedingsstoffen, enzovoorts. Soms kan de oorzaak niet worden weggenomen zoals ouderdom of een ongeneeslijke ziekte, maar ook dan kun je vaak wel door middel van gezonde voeding, huisvesting en dergelijke, je konijn ondersteunen. 

Konijnen krijgen tijdens de rui haren binnen wanneer ze zich wassen. Als ze te veel haren binnen krijgen, kan er een verstopping ontstaan in de spijsvertering (het komt met name vooral voor in de maag). Om te voorkomen dat er een verstopping ontstaat, kun je je konijnen op verschillende manieren ondersteunen. Heb je een konijn die moeite heeft met het wisselen van zijn vacht, dan is het zeker raadzaam om je konijn extra te ondersteunen.

• Als het lukt kun je je konijnen borstelen om de meeste haren weg te halen. Als dat niet lukt, dan kun je borstelkoppen (van bijvoorbeeld een bezem) op verschillende plekken monteren waar je konijnen vaak langs lopen en op die manier wordt ‘geborsteld’. Dit is vooral handig voor konijnen die snel gestrest raken wanneer ze worden opgepakt of waarbij het moeizaam is om ze te vangen.  Je kunt borstelkoppen vastschroeven langs tunnels en huisjes waar ze vaak voorbij lopen.
• Je kunt de spijsvertering extra ondersteunen met kruiden (het liefst vers, anders gedroogd): bijvoorbeeld paardenbloemblad (vanwege de bitterstoffen) in combinatie met smalle weegbree en bloemen + blad van groot kaasjeskruid (vanwege de slijmstoffen). De bitterstoffen stimuleren de spijsvertering, de slijmstoffen stimuleren de darmperistaltiek en zo worden de haren uit het lichaam gewerkt. Het is wel van belang dat je konijnen voldoende vocht binnen krijgen vanwege de slijmstoffen – maar ook in algemene zin, want de spijsvertering vraagt om heel wat vocht. Zorg er daarom voor dat je konijnen dagelijks onbeperkt toegang hebben tot bladgroenten en/of weide (maar uitgebreide informatie hierover vind je onder het kopje voeding).
• Er zijn ook zaden die (veel) slijmstoffen bevatten zoals lijnzaad en chiazaad (als je chiazaad wil geven, is het raadzaam om deze vooraf te weken in water en daarna te geven). Als je zaden wil geven aan je konijnen, geef dan niet te veel: een halve theelepel om de dag is meer dan voldoende! Check de zadenlijst voor meer uitgebreide informatie.
  
• Beweging is enorm belangrijk! Beweging stimuleert de darmperistaltiek en dit helpt om haren af te voeren en verstoppingen te voorkomen. Zorg er dus voor dat je konijnen 24/7 de ruimte hebben (minstens 6 vierkante meter voor 2 konijnen of meer) met dagelijkse uitloop en stimuleer het bewegen door de inrichting aan te passen op hun natuurlijk gedrag. Denk aan een graafbox, meerdere schuilplekken, plateaus en verhogingen, diverse voerplekken: allemaal zaken die bijdragen aan extra beweging.
• Wanneer je konijnen binnen wonen, is het handig om het verblijf wat vaker te stofzuigen of aan te vegen om de plukken haren te verwijderen. Bij konijnen die buiten wonen is dit vaak niet noodzakelijk omdat de wind er al voor zorgt dat de haren wegwaaien.
• Gezonde voeding speelt altijd een rol, als de voeding niet aansluit op de spijsvertering wordt de kans op een verstopping nog extra vergroot. Onjuiste voeding kan tevens ook de oorzaak zijn van een moeilijke vachtwissel. Konijnen zijn herbivoren en voeden zich van nature met allerlei verse grassen en wilde kruiden, het is dan ook belangrijk om dit type voedsel aan je konijnen te voeren. Te droge voeding (zoals overwegend hooi) en te veel bewerkte voeding (zoals brokken) verstoren de darmflora en verdere spijsvertering waardoor er een groter risico is op verstopping.
• Wanneer konijnen (veel) haren inslikken, kunnen er zogenaamde ‘kettingkeutels’ ontstaan. Dit zijn keutels die aan elkaar vast zitten door haren. Dit is niet per se een reden tot paniek, want het betekent dat deze haren zijn uitgescheiden en niet meer in de spijsvertering zitten. Het hangt van de verdere context af of er reden is voor extra observatie en of er bepaalde maatregelen getroffen moeten worden (zoals hierboven al beschreven is).
• Als je konijn echt veel problemen heeft met het wisselen van zijn vacht, dan kun je contact opnemen met een professionele konijnentrimmer om je konijnen tijdens de ruiperiode op de juiste manier te laten behandelen. 

De structuur van slijmstoffen wordt echter aangetast bij hogere temperaturen en om lijnzaadbrokjes te vormen, moet het worden verhit. Hierdoor is het niet meer zeker of de slijmstoffen nog aanwezig zijn. Het is daarom beter om lijnzaad te geven in plaats van lijnzaadbrokjes. Lijnzaad bevat daarnaast nog talloze andere gezonde inhoudsstoffen, waaronder vezels. Vezels zijn ook weer goed voor de spijsvertering – maar ook hiervan verandert de structuur wanneer het wordt bewerkt en vermalen en verliest het in feite zijn werking. In lijnzaadbrokjes worden vaak ook weer andere ingrediënten toegevoegd die niet veel waarde hebben en veelal rijk zijn in suikers en zetmeel, en dat kan weer de spijsvertering verstoren. Zeker bij konijnen die al een gevoelige spijsvertering hebben én moeite hebben met de vachtwissel, kunnen lijnzaadbrokjes daardoor juist extra belastend zijn voor de spijsvertering. ​

Hoe ziet het met blauwzuur in lijnzaad? Het wordt nog vaak afgeraden om (hele) lijnzaden te voeren vanwege het mogelijke gevaar op blauwzuurintoxicatie. Daarom worden o.a. voornamelijk lijnzaadbrokjes geadviseerd om dit te voorkomen. Het klopt dat er waterstofcyanide in lijnzaad zit en, theoretisch gezien, kan dit leiden tot een blauwzuurintoxicatie. Máár: dit gebeurt niet in een zure omgeving en aangezien de spijs eerst in de maag terecht komt (deze is van nature een erg zuur om o.a. bacteriën en ziekteverwekkers tegen te gaan), wordt dit afgebroken waardoor de kans op blauwzuurintoxicatie nihiel aanwezig is. Het zou bovendien dan ook moeten gaan om grote hoeveelheden en dat raad ik sowieso af omdat konijnen geen zadeneters zijn en maar in zeer minimale hoeveelheden tot zich nemen. Daarom dat het voeren van enkele lijnzaden op een dag geen risico vormen voor de gezondheid. 

Tijdens de rui behoor je geen afwijkingen te zien aan bijvoorbeeld de huid of de vacht. De huid moet er normaal en gezond uit zien. Wanneer er sprake is van bijvoorbeeld schilfers, geïrriteerde of ontstoken huid, wonden en dergelijke dan kan er sprake zijn van bijvoorbeeld andere huidproblemen - denk aan huidparasieten zoals mijt, schurft of schimmel.
​
Er kan ook sprake zijn van gedragsproblemen waarbij het konijn zichzelf of door een ander konijn extreem wordt gewassen waardoor kale plekken ontstaan en zelfs wondjes kunnen ontstaan. Mocht je konijn last hebben van kale plekken, onderzoek dan wat de oorzaak is. Het extreem wassen van zichzelf of extreem wassen van zijn of haar soortgenoot, is een duidelijk stress signaal en moet daarom serieus worden genomen. Stress ontstaat bijvoorbeeld door gebrek aan goede huisvesting, slechte of ondervoeding, verveling, te veel lawaai, vaak oppakken, ziekten en jeuk, enzovoorts.