Wilde degoes voeden zich met een diversiteit kruiden, grassen, takken, bladeren en zaden. Het zijn herbivoren maar vooral folivoren (bladeters). Ze eten ook geregeld de bast van takken en bomen. Ze hebben dus een vrij divers dieet dat grotendeels bestaat uit plantaardige voeding (bladeren, grassen en kruiden – ongeveer tussen 60 en 80%) en deels uit zaden (tussen de 20 en 40%). 

Degoes die in gevangenschap leven hebben, net als de wilde degoe, behoefte aan voeding die passend is bij hun anatomie (dat wil zeggen: past bij het mechanisme van het gebit, spijsvertering, enzovoorts). De voeding voor tamme degoes hoort dan ook te bestaan uit een diversiteit aan weide en/of bladgroenten, aangevuld met een zadenmengsel, gedroogde kruiden, takken, bladeren en hooi. Dat laatste dient eerder als nestmateriaal/strooisel dan als voeding, hoewel er degoes zijn die er zo nu en dan van eten. Het mag echter niet aangeboden worden als hoofdvoedsel.

Het hoofdvoedsel bestaat uit een verscheidenheid aan weide en/of bladgroenten. Weide omvat verschillende soorten wilde grassen en kruiden. Als dat niet gevoerd kan worden, zijn bladgroenten het alternatief. Mocht er geen of onvoldoende verse weide aangeboden kunnen worden, dan is het van belang om deze in gedroogde vorm aan te bieden en een ‘gedroogde kruidenmengsel’ te maken. Gedroogde kruiden zijn geen vervanging van verse voeding!

Naast weide of bladgroenten, is het van belang om een paar keer per week het dieet aan te vullen met takken en bladeren. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan is het eveneens van belang om deze in gedroogde vorm aan te bieden.

Om het dieet compleet te maken, geef je je degoes dagelijks een kleine zadenmengsel. Deze bestaat voor ongeveer 75% uit oliehoudende zaden en 25% meelhoudende zaden (let vooral op met het laatste en geef geen graanachtige zaden!).
​
Hooi wordt vaak ook onbeperkt aangeboden, zeker wanneer er geen verse grassen aangeboden kunnen worden. Hooi dient niet alleen voor voeding, maar is ook uiterst geschikt als nestmateriaal en mag daarom eigenlijk niet ontbreken. 

​Behalve voeding, is het van belang om je degoes dagelijks te voorzien van vers water. Water kun je het beste aanbieden in een schaal in plaats van in een waterflesje. Dat laatste wordt afgeraden omdat degoes veel moeite moeten doen om er een druppel water uit te krijgen, flesjes verstopt kunnen raken, kunnen gaan lekken en moeilijk schoon te houden zijn. 

Elke vorm van pellet of brok wordt afgeraden. Deze bevatten vaak belastende ingrediënten die de spijsvertering kunnen verstoren. Het mechanisme van het gebit is niet afgestemd op het vermalen of verwerken van harde voeding zoals pellets of brokken, wel op het vermalen van (zacht) plantaardig voedsel. Het voeren van ongeschikte voeding kan leiden tot spijsverteringsstoornissen en gebitsproblemen. Het is daarom van belang om gezondheidsproblemen zo laag mogelijk te houden door degoes soorteigen voeding aan te bieden.

Gemengd voer wordt daarnaast afgeraden omdat het vaak andere belastende ingrediënten bevat zoals mais of granen en bestaan grotendeels uit zetmeel, wat weer tot problemen kan leiden in de spijsvertering.
​
Ander ongeschikt voedsel is: knaagsticks, bewerkte snoepjes, fruitcups, voeding waar ingrediënten inzitten zoals plantaardige bijproducten, dierlijke ingrediënten en bijproducten, suiker, melasse, schroot, pulp, honing, GMO ingrediënten, enzovoorts. Eigenlijk alles wat óf (zwaar) bewerkt is óf niet voorkomt in het natuurlijk dieet van degoes. 

​Mocht je je degoes willen overzetten naar een natuurlijk dieet, dan is het van belang om rustig over te gaan naar een natuurlijk dieet. Dit heeft o.a. te maken met de spijsvertering, deze heeft de tijd nodig om zich aan te passen aan nieuw voedsel. Let tijdens de omschakeling op de gezondheid van je degoes: check dagelijks de ontlasting, houdt de gewichten in de gaten, hun gedrag, enzovoorts. Sommige degoes kunnen het lastig vinden om vers voedsel te eten – blijf het vooral aanbieden, zodat ze rustig aan wennen aan vers voedsel. Op den duur zullen ze het steeds meer en meer eten.  

Voordat je een verblijf voor je muizen wil aanschaffen, is het van belang om vooraf onderzoek te doen welk type verblijf je zou willen en ook te onderzoeken of het verblijf voldoet aan de behoeften van de muizen (zoals de minimale afmetingen, ventilatie, knaagbestendigheid, enzovoorts). In deze blog leg ik uit welke type verblijven te vinden zijn en in hoeverre deze geschikt zijn om muizen in te houden.
PS. Mocht je meer foto’s van onderstaande verblijven willen zien en meer uitgebreide voor- en nadelen, verwijs ik je graag naar deze pagina: https://das-maeuseasyl.de/haltung/gehegebeurteilungen/

​Een traliekooi is denk ik een van de meest bekende ‘standaard’ kooien, maar kies je hiervoor, dan is het belangrijk om te kiezen voor eentje die echt veilig is. Denk bijvoorbeeld aan de speling tussen de tralies, want muizen wurmen zich zo door kleine spleten. De afstand tussen de tralies moet maximaal 8 mm zijn (liever kleiner). Voor jongere muizen moet hij nog kleiner zijn. Het voordeel van traliekooien is dat de ventilatie geweldig is. Keerzijde is dat traliekooien wel gevoelig zijn voor tocht (dus plaats de kooi op een tochtvrije plek). Omdat muizen graag graven, is een diepe onderbak wel van belang. De meeste traliekooien hebben juist een lage onderbak, maar dat zou je kunnen oplossen door de randen met plexiglas of houten plaat te verhogen. Als je kiest voor een traliekooi, kijk dan ook waar de deurtjes zitten en hoe groot deze zijn. Dit bepaalt of je overal wel goed en handig bij kan. 

​Aquariums zijn niet enkel bedoeld voor vissen, je kunt er ook heel goed muisjes in houden! Wel is het belangrijk om hier rekening mee te houden:

• Ammoniak is zwaarder dan lucht, en zakt dus naar beneden. Dit probleem heb je sneller bij aquariums omdat enkel de bovenkant open is. Om te voorkomen dat dit gebeurt, is het belangrijk dat het verblijf niet hoger is dan dat het breed is.
• Koop je een aquarium bedoeld voor vissen, dan zit er vaak een kap op: deze is niet geschikt voor muizen. De kap vervang je door een zelfgemaakt deksel van b.v. hout en gaas.

Er zijn vaak wel goedkope, tweedehands aquariums te vinden. Veelal zijn deze veel te klein, maar soms kun je geluk hebben en er eentje vinden die ruim is. Lekke aquariums zijn ook geschikt om te gebruiken, aangezien er geen water in hoeft.
Een ander bijkomend voordeel van het gegeven dat een aquarium helemaal open is aan de bovenkant, is dat je er ook voor kunt kiezen om een uitbouw te maken op het aquarium. 

Ook terrariums zijn geschikt om muizen in te houden. Maar, kies er dan wel eentje die bedoeld is voor knaagdieren. Terrariums die bedoeld zijn voor reptielen, zijn namelijk weer niet geschikt. Deze zijn gemaakt om een vochtig klimaat te creëren, en dat is dan weer niet de bedoeling als je er muizen in gaat houden. Ook is de ventilatie bijzonder slecht. Toch kun je met wat aanpassingen zo’n terrarium geschikt maken, maar bekijk dan vooraf of dat wel mogelijk is:

• De onderkant van de deuren van het terrarium moeten hoog genoeg ten opzicht van de bodem zijn zodat er een diepe graafbodem mogelijk is. Zijn de deurtjes dichtbij de bodem, dan valt de bodembedekking naar buiten wanneer de deuren geopend worden. Dit kun je oplossen door plexiglas tegen de deurtjes aan te kitten.
• De bovenkant bevat vaak maar een klein strookje ventilatiestrip, maar het is mogelijk om de bovenkant eruit te snijden en te vervangen met een gaasdeksel.
• Sommige terrariums zijn erg hoog, je kan er dan voor kiezen om deze op zijn rug te leggen en dan heb je meteen een open bovenkant voor de ventilatie (zorg uiteraard er wel weer voor dat deze bedekt is met een gaasdeksel)

​Het is ook mogelijk om zelf een verblijf te maken. Je bent dan vrij om alles zelf te bepalen. Als je zelf een verblijf wil gaan maken, kun je met het volgende rekening houden:

• Bedenk van te voren welke afmeting je precies wil, hoe en waar je de ventilatie wil plaatsen en waar je de deurtjes komen.
• Als ‘wanden’ kun je o.a. kiezen voor OSB (wel een paar keer goed beitsen!), meubelplaten,  betonplex, glas of plexiglas. Voor de platen kies je een minimale dikte van 18 mm en voor het glas minstens 4 tot 6 mm (afhankelijk van de grootte).
• Knagen aan randen kun je voorkomen door aluminium hoeklijnen te gebruiken.

Je kunt ook oude meubels (zoals kasten) gebruiken om om te bouwen tot verblijf. Zo heb je b.v. de Detolf of de PAX van de IKEA die wel eens wordt gebruikt als muizenverblijf. 

​Een volière kan ook goed functioneren als muizenverblijf. Houdt er wederom wel weer rekening mee dat de openingen van het tralies/gaas voldoet aan de eisen. Spijlen moeten horizontaal zijn zodat muizen goed kunnen klimmen. Het voordeel is dat er veel ventilatie is, maar het nadeel is dat er weinig graafruimte is. Maar dit kun je wederom oplossen door de onderkant dicht te maken met hout of plexiglas. Let uiteraard ook weer op de afmetingen. Er zijn veel verschillende volières te koop, zo vind je houten volières en aluminium volières. Je kunt er ook voor kiezen om er zelf eentje te maken. 

Er zijn nog meer soorten verblijven die ik kort zal benoemen:

• Plastic opbergbox/curver: deze worden vaak gebruikt als muizenverblijf, bijvoorbeeld de SAMLA van de IKEA. Helaas zijn ze niet groot genoeg om muizen permanent in te houden. Ze kunnen wel functioneren als koppelverblijf of als tijdelijk verblijf (b.v. bij ziekte). Het is wel van belang om een gaasdeksel te gebruiken. Enkel gaten boren in de plastic deksel en/of zijkanten zorgt voor veel te weinig ventilatie.
• Ferplast Duna: deze zijn in diverse maten te verkrijgen, helaas zijn deze wel echt te klein om muizen in te houden. De grootste is 100x50 cm (ongeveer) maar is erg laag waardoor de inrichting niet voldoende aangepast kan worden op het natuurlijk gedrag van muizen. Ze zijn wel ideaal als ziekenboeg of als koppelverblijf.
• Alle kleine standaard kooien zijn altijd ongeschikt om muizen in te houden. Denk aan de Zolux knaagdierkooien, Ferplast Combi, Paula, Laura, Mini Duna, Criceti, Garby, Hamsterville, mios, en meer, kooien van Savic, en nog veel meer.
• Labbakken: deze zijn allemaal ongeschikt, deze zijn veel te klein, te laag en bieden geen mogelijkheden tot het uiten van natuurlijk gedrag. 

De meest gangbare dierenwinkels en -webshops verkopen traliekooien voor cavia’s. Deze worden verkocht als echte caviaverblijven, waardoor men denkt dat een cavia (of zelfs meerdere cavia’s…) hier permanent in kunnen worden gehouden. Het is ook een beetje het standaard gedachtegoed als men denkt aan cavia’s, dat daar zo’n kooi bij hoort. Maar, deze kooien hebben niets te maken met het welzijn van cavia’s. De beperkte ruimte maakt het voor cavia’s onmogelijk om een fijn en gelukkig leven te hebben. In deze blog zet ik uiteen welke gevolgen zo’n kooi heeft op een cavialeven. 

Elke cavia heeft dezelfde basisinstincten. Het is van belang dat cavia’s deze instincten kunnen uiten, want zo wordt het welzijn verbeterd:

• Cavia’s zijn op verschillende momenten van de dag actief. Op deze actieve momenten gaan cavia’s foerageren, op onderzoek uit, eten, een sprintje trekken, enzovoorts. Al deze gedragingen zijn onmogelijk uit te voeren in een te kleine kooi. Af en toe los laten lopen helpt daarbij niet, juist omdat cavia’s afwisselen in activiteit en rust. Ze zouden zelf de keuze moeten hebben wanneer ze actief zijn en wanneer ze rusten. Je kunt het zo zien: stel dat jij zelf in een kamer opgesloten ligt, maar je mag er 1x per dag uit om buiten te wandelen. Dan is het niet handig als dit enkel tijdens de nacht gebeurt, want dan slaap je juist en ben je inactief. Zo wordt je dan ‘gedwongen’ om een onnatuurlijk ritme aan te houden.
  
  
• Cavia’s zijn sociale dieren, ze mogen daarom niet alleen worden gehouden. Echter, in zo’n kleine kooi is de kans op ruzie groot. Cavia’s hebben de ruimte nodig om elkaar uit de weg te gaan of zich terug te trekken. Dat kan niet in zo’n klein verblijf. Als je dit combineert met het niet kunnen ontladen van hun energie, kan dit al snel leiden tot frustratie die ze op elkaar kunnen ‘botvieren’ – met alle gevolgen van dien! Dit probleem zie je vaak wanneer twee of meer beren samen worden gehouden.  
  ​
• Cavia’s onderzoeken graag de omgeving en zijn erg nieuwsgierig. Een uitdagende inrichting is belangrijk om ze zowel lichamelijk als mentaal te stimuleren. In een kleine kooi is de ruimte dusdanig beperkt dat deze mentale en lichamelijke uitdaging niet aangeboden kan worden. Er is hooguit plek voor een huisje of een hooiruif – meer past er simpelweg niet in. De cavia wordt niet geprikkeld om actief te worden en beweegt hierdoor niet of nauwelijks nog. 

​Een te kleine kooi geeft cavia’s weinig motivatie om veel te bewegen. Gebrek aan beweging geeft een grotere kans tot het ontstaan van spijsverteringsstoornissen. De spijsvertering wordt namelijk onder andere in beweging gehouden doordat de cavia beweegt. Als een cavia dus te veel stil zit, wordt de spijsvertering niet voldoende gestimuleerd. Ook is de kans groter dat de cavia blaasproblemen ontwikkeld. Cavia’s hebben veel calcium nodig en scheiden hetgeen uit wat niet nodig is. Calcium kan gemakkelijk neerslaan in de blaas. Normaal is dat geen probleem zolang een cavia een juist dieet krijgt én veelvuldig beweegt, want dan krijgt calcium niet de kans op neer te slaan. Cavia’s die te weinig bewegen, lopen dat risico wel.

Doordat de cavia te weinig kan bewegen, is er een grotere kans op overgewicht en gewrichtsaandoeningen. Overgewicht kan ertoe leiden dat een cavia zichzelf niet meer goed schoon kan houden of blinde darmkeutels kan opnemen. De blindedarmkeutels zijn essentieel voor het lichaam, omdat deze zeer belangrijke voedingsstoffen bevatten. Door gebrek aan beweging en/of overgewicht worden de gewrichten te veel of onjuist belast, wat ook weer tot allerlei aandoeningen kan leiden. Ook de bekende ‘bumblefoot’ (Pododermatitus) kan ontstaan doordat cavia’s in een te klein verblijf worden gehouden.
Cavia’s die zich gaan vervelen, kunnen op den duur aan het tralies gaan knagen en trekken. Het trekken en knagen aan tralies is schadelijk voor het gebit en kan zelfs leiden tot allerlei gebitsproblemen.  

​Deze problemen kun je (zo veel mogelijk) voorkomen door je cavia’s de juiste vorm van huisvesting aan te bieden en voor een zo groot mogelijk oppervlakte te gaan. De minimale afmeting voor cavia’s is minstens 2 m2, bijvoorbeeld 2 x 1 meter. Per beer reken je minstens 1 m2 en per zeug minstens 0,5 m2, maar het oppervlakte mag nooit kleiner zijn dan 2 m2. De inrichting bestaat uit diverse schuilplekken en voerplekken. Kies nooit voor een verblijf op het minimum, maar kijk wat je maximaal kwijt kan. Hoe meer ruimte, hoe beter!
NB. Voor cavia’s die permanent buiten worden gehouden, gelden andere minimale eisen. Check de blog ‘buitenhuisvesting’ voor meer uitgebreide informatie. 

Om een hamster te houden, is het van belang dat de huisvesting volledig is aangepast op de natuurlijke basisbehoeften van de hamster. De hamster woont immers 24/7 in het verblijf. In deze blog vind je meer informatie over hoe je de huisvesting kunt vormgeven.  

Ondanks dat hamsters al generaties lang als huisdier worden gehouden, bezitten zij nog steeds dezelfde instincten als hun wilde voorouders; al zij het in mindere mate dan de wilde hamster. Daarom is het belangrijk dat hamsters hun natuurlijk gedrag kunnen uiten. We kunnen de natuur nooit 100% nabootsen, maar we kunnen wel ons best doen om er zo dicht mogelijk bij in de buurt te komen. Om te weten waar je de huisvesting precies op aanpast, is het belangrijk om het natuurlijk gedrag te kennen:

• Hamsters zijn prooidieren en daarom vaak op hun hoede. Ze houden hun omgeving nauw in de gaten. Wij weten wel dat ze veilig zijn en hamster niet te maken zal krijgen met roofdieren, maar dat weet de hamster niet. Om je hamster een veilig gevoel te geven, zorg je er o.a. voor dat je hamster voldoende beschutte plekken heeft en zich zo gemakkelijker door het verblijf kan voortbewegen.
  
  
• Hamsters leven doorgaans overdag in een hamsterburcht. Zo’n burcht bestaat uit diverse kamers die elk hun eigen functie hebben. De kamers zijn onderling verbonden met diverse tunnels. Natuurlijke burchten zijn enorm groot en beslaan enkele vierkante meters en lopen ongeveer tot 60 cm diep. Het is van belang dat de hamster dan ook een relatief groot oppervlakte met diepe graafruimte tot zijn beschikking heeft om zelf zijn eigen burcht te kunnen maken.
  
  
• Hamsters zijn geen klimdieren, hun bouw is er ook niet naar om veel te klimmen. Ze kunnen tevens geen hoogte inschatten. Hamsters moeten om die reden daartoe beschermd worden en valgevaar moet zo veel mogelijk worden verkleind. Dwerghamsters mogen niet hoger dan 10 cm vallen en Syrische hamsters maximaal 15 cm.
  
  
• Hamsters foerageren graag. Foerageren betekent het zoeken naar voedsel en hiervan eten. Het natuurlijk dieet van hamsters bestaat uit een diversiteit van (kleine) zaden aangevuld met planten, kruiden, insecten, enzovoorts. Tegenwoordig worden er allerlei natuurlijke voermixen aangeboden die aansluiten op het natuurlijk dieet van verschillende hamstersoorten en het foerageren stimuleren. Ook kan aanvullend voedsel worden aangeboden zoals gedroogde planten, verse takken en planten, gedroogde groenten, enzovoorts.
  
  
• Hamsters zijn actieve dieren. Ze kunnen goed rennen en sprintjes trekken! In het wild leggen hamsters ‘s nachts vele kilometers af terwijl ze allerlei voedsel hamsteren in hun hamsterwangen. Houdt daarom bij het inrichten rekening met de mogelijkheden tot looppaden (die de hamster zelf kan vormen) door b.v. een lang plateau (zogenaamd ‘renbaan’) aan te bieden. Een loopwiel mag nooit ontbreken.
  
  
• Hamsters leven doorgaans alleen. Vooral de Syrische en Chinese dwerghamsters leven strikt solitair en mogen daarom NOOIT samen worden gehouden. Van de andere dwerghamstersoorten leven ze soms tijdelijk in familieverband en dan weer een tijd alleen. Hierdoor is het heel lastig om ze in gevangenschap samen te houden. Dit kan leiden tot veel stress. Om die reden wordt het aangeraden deze hamstersoorten ook alleen te huisvesten.

Bovengenoemde punten kun je allemaal toepassen in een hamsterverblijf. Dit betekent wel dat de grootte van het verblijf een ook belangrijke rol speelt. De meeste standaard kooien voor kleine knaagdieren voldoen hier vaak niet aan, omdat de oppervlakte simpelweg te klein is. In natuurlijke stijl is een minimum geadviseerd, waarbij het mogelijk is om aan alle bovengenoemde punten te voldoen. Máár: een minimum is geen ‘ideale’ afmeting! Het beste is om te kijken hoeveel plek je maximaal kunt bieden, niet minimaal. Voor de Syrische hamster geldt een minimale afmeting van 120x50 cm (6000 cm2) en voor dwerghamsters 100x50 cm (5000 cm2).  

Het uiten van natuurlijk gedrag is voor alle dieren van levensbelang. Hun welzijn verbetert als zij in hun natuurlijke behoeften worden voorzien. Het niet kunnen uiten van natuurlijk gedrag, leidt tot (langdurige) stress en dat heeft op zijn beurt een uitwerking op hun emotionele en lichamelijke gesteldheid. Huisvesting volgens natuurlijke stijl levert het volgende op:

• Het voorkomt dat hamsters stereotype gedrag gaan ontwikkelen. Stereotype gedrag is bijvoorbeeld veelvuldig knagen aan tralies of graven in hoeken. Knagen aan tralies kan ook schadelijk zijn voor de tanden.
  
  
• Het voorkomt dat de hamster gefrustreerd raakt en daardoor niet open staat voor menselijk contact. Hamsters kunnen flink van zich afbijten en krijsen als ze gefrustreerd zijn en onder stress staan.
  
  
• Het is veel leuker om te zien hoe een hamster zijn natuurlijk gedrag kan uiten! ik kan hier gerust uren naar kijken! Niet alleen zij worden er blij van; wij als eigenaar worden er ook blij van!
  ​
  
• Het vraagt minder onderhoud. Hoe groter het verblijf en hoe meer bodembedekking, hoe minder vaak je hoeft schoon te maken. Spotcleanen voldoet en vergt minimale inspanning.