Konijnen kun je het hele jaar rond buiten houden. Wil je je konijnen buiten houden, dan zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. Het buiten huisvesten van konijnen is niet per se gemakkelijk en kan best wel risicovol zijn zelfs. Je konijnen worden aan bepaalde zaken blootgesteld (zoals roofdieren en weersomstandigheden) en daar moeten ze tegen beschermd worden. Zij zitten immers opgesloten en kunnen daardoor niet zelf een plek vinden die ze warm en veiligheid biedt, die zul jij als eigenaar voor ze moeten ‘fabriceren’. Er zijn twee zaken die vaak worden vergeten of over het hoofd worden gezien:
Beveiliging: beschermen tegen roofdieren & Het buitenverblijf moet aan zes kanten beveiligd zijn. Niet alleen de zijkanten, maar ook onder en boven. Marters en vossen kunnen zonder problemen via gaas omhoog klimmen – ze kunnen zelfs zonder problemen over schuttingen klimmen. Vandaar dat het verblijf ook aan de bovenkant dicht moet zijn. Vossen en marters kunnen zelfs onder een verblijf doorgraven, vandaar dat de onderkant ook beveiligd moet zijn. Het is niet alleen dat ze beschermd moeten zijn tegen roofdieren: konijnen kunnen zelf ook bijzonder goed springen en klimmen. Er zijn zelfs konijnen die met gemak over 1,5 tot 2 meter hoge hekken heen klimmen (ja, klimmen!). Niet elk konijn doet dit, maar je zal maar net zien dat je wel zo’n konijn treft die dit kan en ook werkelijk doet. Zo zijn konijnen ook meesters in graven, natuurlijk, want ze leven van nature in ondergrondse tunnels. Een onbeveiligde ondergrond (zoals zand of gras) zal je konijn niet tegenhouden, ze kunnen binnen enkele uren al een tunnel hebben gegraven en dan zijn ze ook zo ontsnapt. Je hebt dus eigenlijk te maken met twee soorten beveiliging: het voorkomen dat er roofdieren in het verblijf komen en voorkomen dat je konijnen uit het verblijf kunnen. Je kunt het verblijf omheinen met stevig gaas waar konijnen niet uit kunnen en waar roofdieren niet in kunnen: Je kunt fijnmazig gaas gebruiken van 1 mm dikte. Als de mazen groter zijn, dan moet het draaddikte groter zijn. Openingen van de mazen mag niet meer dan 3,5 cm zijn, anders kunnen (kleine) marterachtigen als nog door de openingen het verblijf binnen dringen. Check het gaas regelmatig op kwetsbare stukken en vervang indien nodig. Tip: op deze site vind je meer uitgebreide informatie over geschikte omheiningen en gaas. Een net of kippengaas is echt onvoldoende en veel te kwetsbaar en houden roofdieren niet buiten het verblijf! De ondergrond moet dus ook nog beveiligd worden, daar kun je kiezen uit verschillende opties:
Beschermen tegen alle weersomstandigheden Als je je konijnen buiten wil huisvesten, loop dan even na waar je ze precies tegen moet beschermen. Konijnen die bijvoorbeeld enkel in de zomermaanden buiten leven, hoeven niet beschermd te worden tegen winters weer. Konijnen die wel het hele jaar door buiten wonen, moeten daar wel tegen worden beschermd. In het najaar en tijdens de winter regent het vaker, wordt het al snel kouder, stormt het vaker: kortom, je moet dan echt met een andere blik naar het verblijf kijken dan wanneer je konijnen alleen tijdens de zomermaanden buiten wonen. Behalve het beschermen tegen weersomstandigheden, is het ook belangrijk om na te gaan wat jij prettig vindt. Tijdens de wintermaanden moeten de konijnen uiteraard worden verzorgd – wil je dan graag ook droog kunnen staan? Dan is het handig om het hele verblijf volledig te overdekken (om even een voorbeeld te noemen).
Een tip: zorg voor veel groen in je tuin! Tegels nemen veel warmte op en geven warmte af als de zon onder is, waardoor je tuin heel warm blijft. Bomen, struiken en (natuurlijke) gazons verkoelen je tuin aanzienlijk meer tijdens de hete zomerdagen in tegenstelling tot bijvoorbeeld parasols of doeken. Als je dan ook kiest voor eetbare (liefst inheemse) bomen en beplanting, kun je dit ook aan je konijnen voeren. Het schuilhok In het buitenverblijf moet op zijn minst een schuilhok aanwezig zijn die groot genoeg is voor het aantal konijnen die in het verblijf samenleven. Voor twee middelmaat konijnen (2 tot 3 kg) heb je al minstens 100x50 cm oppervlakte nodig. Dit schuilhok moet een plek zijn waar ze zich terug kunnen trekken en beschermd zijn tegen vocht, kou en tocht. Het beste plaats je dit schuilhok een stuk van de grond zodat de kou van de grond er niet in trekt. Als je konijnen het hele jaar door buiten wonen, moet het schuilhok ook geïsoleerd zijn. Hout van 18 mm dikte is al voldoende. Je kunt het verder isoleren met stro (dit houdt warmte goed vast en kunnen konijnen zich goed in warm houden). Voorkom dat het gaat tochten of vochtig wordt, enige ventilatie is daarom wel belangrijk. Het schuilhok moet droog kunnen staan en uit de wind. De meest gangbare buitenhokken zijn over het algemeen ongeschikt. Vaak al omdat ze veel te klein zijn maar ook omdat ze gemaakt zijn van zeer dunne wanden. Ze kunnen snel gaan schimmelen en gaan vaak ook niet lang mee. Het is raadzaam om te investeren in een goed schuilhok die tevens ook jaren meegaat. Je kunt hem ook eenvoudig zelf bouwen, bijvoorbeeld met OSB platen (of ander plaatmateriaal). Ook hondenhuizen en kattenhuizen die geschikt zijn voor buiten, kunnen worden gebruikt als schuilhok. De grootte van het verblijf Wanneer je een buitenverblijf wil gaan plaatsen, houdt dan rekening met de minimale afmetingen en bereken van te voren hoeveel ruimte je vrij kunt maken. Kijk dan ook meteen of er opties zijn voor een veilige uitloop. Als dat niet mogelijk is, dan hebben konijnen meer ruimte nodig. Twee konijnen hebben al snel minstens 6 vierkante meters nodig (dat is 3 x 2 meter bijvoorbeeld) waar nog een dagelijkse uitloop bij hoort. Als er geen optie is voor een dagelijkse uitloop, dan is er al snel 10 tot 15 vierkante meter nodig. Grotere konijnenrassen hebben meer ruimte nodig – dwergrassen hebben evenveel ruimte nodig als een gemiddeld konijn. De hoogte kun je zelf bepalen. Voor konijnen is een minimale hoogte van 60-80 cm is wel aan te raden. Je kunt ook kiezen voor een hoge ren waar je zelf makkelijk in kunt staan, dat scheelt enorm als je het verblijf wil schoonmaken. De grote ruimte is een noodzaak voor konijnen, het zorgt ervoor dat ze gestimuleerd worden om veelvuldig te bewegen. Dat zorgt voor een betere doorbloeding en zeker tijdens de winter is dat belangrijk, zo kunnen ze zichzelf beter warm houden. De verdere inrichting Het buitenverblijf bestaat natuurlijk uit nog meer: ook de inrichting is erg belangrijk voor konijnen! De inrichting moet aangepast zijn op hun natuurlijk gedrag. Zie het als hun eigen woning waar zij alles moeten kunnen doen wat ze horen te doen. Ze moeten kunnen foerageren, onderzoeken, sprintjes kunnen trekken, graven, schuilen en rusten. Naast het schuilhok, bied je ze nog meer aan: een graafbox (of een afgezet gedeelte gevuld met een graafbare bodem), diverse schuilplaatsen, verhogingen, voerplekken, enzovoorts. Voor meer inspiratie kun je terecht HIER en HIER. Er is nog veel meer interessante informatie te vinden over veilige en konijnvriendelijke huisvesting: - kaninchenwiese.de/haltung/aussenhaltung/ - www.moehren-sind-orange.de/aussenhaltung/ - http://diebrain.de/k-drausse Zijn alle konijnen geschikt om buiten te houden?
Nee, niet alle konijnen zijn geschikt om (permanent) buiten te houden. Er zijn bepaalde rassen die gevoeliger zijn of een compleet andere vacht hebben dan ‘normale’ konijnen. Ook oudere, of zieke konijnen zijn niet altijd geschikt om buiten te houden. Moet je je konijnen ’s nachts opsluiten in een hok? Nee, konijnen mogen absoluut niet opgesloten worden in een hok! Daarvoor is het buitenverblijf, die ze beschermd tegen roofdieren en waar konijnen de ruimte hebben om hun natuurlijk gedrag te vertonen. Konijnen kennen niet zo’n dag- en nachtritme zoals dat van ons, konijnen zijn wisselend gedurende de dag en nacht actief (tijdens de schemer hebben ze hun grootste piekmoment). Wanneer kunnen konijnen van binnen naar buiten verhuizen? Als je konijnen gewend zijn om binnenshuis te leven, dan kun je ze niet zo maar van de ene op de andere dag naar buiten verhuizen. Dit kan pas vanaf ongeveer half mei, wanneer het niet meer kouder is dan 10 graden (ook ’s nachts!). Kun je een konijn buiten alleen houden? Een konijn die buiten woont en ook alleen woont, zal veel meer moeite hebben om zich warm te kunnen houden. Konijnen slapen vaak samen vanwege hun sociale behoefte maar ook om elkaar warm te houden. Wat als één van je konijnen ziek wordt? Als één van je konijnen plotseling ziek wordt hoef je niet direct je konijn naar binnen te halen. Je kunt ze in een onverwarmde ruimte plaatsen (zoals een garage of een schuur) en als je konijn weer beter is, kunnen ze weer terug verhuizen naar buiten. NB: haal nooit je konijnen uit elkaar, dat levert stress op en kan herstel juist belemmeren.
0 Comments
Konijnen verharen ongeveer twee keer per jaar: in het voorjaar om te wisselen van de winter- naar de zomervacht en in het najaar van de zomer- naar de wintervacht. Dit noemen we de ruiperiode. Bij gezonde konijnen merk je vaak weinig van de ruiperiode, maar in sommige gevallen kunnen konijnen moeite hebben met de vachtwissel. Konijnen wassen zichzelf en kunnen tijdens de rui haren inslikken: ook dat is normaal gesproken geen probleem wanneer de spijsvertering in balans is en de rui probleemloos verloopt. Konijnen die juist moeite hebben met de vachtwissel, kunnen te veel haren inslikken en dat kan (zeker bij konijnen die bijvoorbeeld al een gevoelige spijsvertering hebben) verstoppingen veroorzaken, met name verstoppingen in de maag. Wanneer een konijn moeite heeft met de vachtwissel, duidt dit vaak op een onderliggende oorzaak en is het de moeite waard te achterhalen wat hier de oorzaak van is. Het kan zijn dat je konijn bijvoorbeeld last heeft van parasieten (in- of uitwendig), verkeerde voeding krijgt en de spijsvertering uit balans is, last heeft van stress, tekort aan bepaalde voedingsstoffen, enzovoorts. Soms kan de oorzaak niet worden weggenomen zoals ouderdom of een ongeneeslijke ziekte, maar ook dan kun je vaak wel door middel van gezonde voeding, huisvesting en dergelijke, je konijn ondersteunen. Tips om je konijnen te ondersteunen tijdens de ruiKonijnen krijgen tijdens de rui haren binnen wanneer ze zich wassen. Als ze te veel haren binnen krijgen, kan er een verstopping ontstaan in de spijsvertering (het komt met name vooral voor in de maag). Om te voorkomen dat er een verstopping ontstaat, kun je je konijnen op verschillende manieren ondersteunen. Heb je een konijn die moeite heeft met het wisselen van zijn vacht, dan is het zeker raadzaam om je konijn extra te ondersteunen.
Lijnzaad gebruiken tijdens de ruiperiode
De structuur van slijmstoffen wordt echter aangetast bij hogere temperaturen en om lijnzaadbrokjes te vormen, moet het worden verhit. Hierdoor is het niet meer zeker of de slijmstoffen nog aanwezig zijn. Het is daarom beter om lijnzaad te geven in plaats van lijnzaadbrokjes. Lijnzaad bevat daarnaast nog talloze andere gezonde inhoudsstoffen, waaronder vezels. Vezels zijn ook weer goed voor de spijsvertering – maar ook hiervan verandert de structuur wanneer het wordt bewerkt en vermalen en verliest het in feite zijn werking. In lijnzaadbrokjes worden vaak ook weer andere ingrediënten toegevoegd die niet veel waarde hebben en veelal rijk zijn in suikers en zetmeel, en dat kan weer de spijsvertering verstoren. Zeker bij konijnen die al een gevoelige spijsvertering hebben én moeite hebben met de vachtwissel, kunnen lijnzaadbrokjes daardoor juist extra belastend zijn voor de spijsvertering. Wist je dat lijnzaad de zaden zijn van de plant vlas? Als de bloem is uitgebloeid, ontstaat er een bolletje waar de lijnzaden in zitten. Op de foto's zie je hoe dit er uit ziet! Hoe ziet het met blauwzuur in lijnzaad? Het wordt nog vaak afgeraden om (hele) lijnzaden te voeren vanwege het mogelijke gevaar op blauwzuurintoxicatie. Daarom worden o.a. voornamelijk lijnzaadbrokjes geadviseerd om dit te voorkomen. Het klopt dat er waterstofcyanide in lijnzaad zit en, theoretisch gezien, kan dit leiden tot een blauwzuurintoxicatie. Máár: dit gebeurt niet in een zure omgeving en aangezien de spijs eerst in de maag terecht komt (deze is van nature een erg zuur om o.a. bacteriën en ziekteverwekkers tegen te gaan), wordt dit afgebroken waardoor de kans op blauwzuurintoxicatie nihiel aanwezig is. Het zou bovendien dan ook moeten gaan om grote hoeveelheden en dat raad ik sowieso af omdat konijnen geen zadeneters zijn en maar in zeer minimale hoeveelheden tot zich nemen. Daarom dat het voeren van enkele lijnzaden op een dag geen risico vormen voor de gezondheid. Is het de rui of is er iets anders aan de hand?Tijdens de rui behoor je geen afwijkingen te zien aan bijvoorbeeld de huid of de vacht. De huid moet er normaal en gezond uit zien. Wanneer er sprake is van bijvoorbeeld schilfers, geïrriteerde of ontstoken huid, wonden en dergelijke dan kan er sprake zijn van bijvoorbeeld andere huidproblemen - denk aan huidparasieten zoals mijt, schurft of schimmel.
Er kan ook sprake zijn van gedragsproblemen waarbij het konijn zichzelf of door een ander konijn extreem wordt gewassen waardoor kale plekken ontstaan en zelfs wondjes kunnen ontstaan. Mocht je konijn last hebben van kale plekken, onderzoek dan wat de oorzaak is. Het extreem wassen van zichzelf of extreem wassen van zijn of haar soortgenoot, is een duidelijk stress signaal en moet daarom serieus worden genomen. Stress ontstaat bijvoorbeeld door gebrek aan goede huisvesting, slechte of ondervoeding, verveling, te veel lawaai, vaak oppakken, ziekten en jeuk, enzovoorts. De huisvesting speelt een belangrijke rol voor cavia’s: het is immers de plek waar zij 24/7 in leven. Het verblijf moet cavia’s de mogelijkheden bieden om natuurlijk gedrag te vertonen en moet voldoen aan hun basisbehoeften. Daarnaast moet het ook veilig zijn (bijvoorbeeld als ze buiten wonen moeten zij beschermd zijn tegen roofdieren en alle weersomstandigheden). Het standaard beeld van cavia’s in een kooi is inmiddels achterhaald, kooien zijn niets meer dan ‘bewaarplekken’ en voldoen in geen enkel opzicht aan hun welzijn! Natuurlijk gedrag & basisbehoeften Cavia’s hebben, net als elk ander dier, basisinstincten en een bepaalde manier van leven. Ze kunnen niet anders, het zit diep in hun aard. Wanneer dieren in staat worden gesteld om hun natuurlijk gedrag te kunnen vertonen en niet worden voorzien in hun basisbehoeften, leidt dat al snel tot chronische stress en kunnen ze gedragsproblemen ontwikkelen. Hun kwaliteit van leven gaat sterk achteruit en leven een ongelukkig bestaan. Om dat te voorkomen en je cavia’s een huisvesting te bieden die bij hen past, is het als eerste van belang om te weten wat zij graag doen en hoe zij leven:
Minimale vereisten voor een caviaverblijf Een diervriendelijk caviaverblijf bestaat uit het volgende: Minimale afmetingen: er is een minimale basisoppervlakte noodzakelijk van 2 vierkante meter voor 2 tot 3 cavia’s. Deze oppervlakte biedt net voldoende ruimte om de cavia’s te voorzien van diverse schuilplekken en voerplekken en er blijft ruimte over om bijvoorbeeld een sprintje te trekken en energie kwijt te kunnen raken. Deze twee vierkante meter geldt voor óf twee beren óf een gecastreerde beer met 1-2 zeugen óf 2-3 zeugen. Voor elke extra (gecastreerde) beer tel je minstens 1 vierkante meter erbij en voor elke extra zeug tel je minstens 0,5 m2. Het totaaloppervlakte bereken je door lengte x breedte = oppervlakte vierkante meter. Dit zijn de minimale adviesmaten, dat betekent dat het geen ideale afmetingen zijn. Je kunt het beste kiezen voor een stukje groter (door bijvoorbeeld 1 m2 of meer te rekenen per cavia). Cavia’s zullen altijd blij zijn met een extra stuk ruimte en daar dankbaar gebruik van maken. Het beste is om te kijken hoeveel ruimte je maximaal kwijt kan i.p.v. uit te gaan van minimale afmetingen. Behalve de ruimte, is inrichting ook erg belangrijk. Cavia’s hebben veel schuilplekken nodig om zich veilig te kunnen voelen. Je hebt ongeveer 2 schuilplekken per cavia nodig en op elke 50 tot 80 cm moet er een schuilplek staan zodat ze zich makkelijk kunnen verschuilen. Daarnaast moeten cavia’s kunnen foerageren en dat kun je mogelijk maken door verschillende voerplekken aan te bieden. Het verblijf bevat verder nog een schaaltje met schoon water en bodembedekking. Dat laatste kan bestaan uit strooisel (bijvoorbeeld houtvezel, hennepvezel of vlas) of stof (zoals fleece of badmatten). Beide soorten hebben een andere manier van onderhouden, je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Als je cavia’s buiten wonen is stoffen bodembedekking niet mogelijk (door de opgenomen urine wordt het nat en trekt de kou er in). Binnen of buiten? Je kunt je cavia’s binnen in huis houden of je kunt ze buiten houden. Voor beiden geldt dat het belangrijk is om met een aantal zaken rekening te houden. Zeker wanneer je je cavia’s buiten wil houden is het van belang om het verblijf zeer goed te beveiligen omdat cavia’s makkelijke prooien zijn voor roofdieren (marters, vossen, katten en roofvogels). Daarnaast moeten cavia’s ook beschermd worden tegen alle weersomstandigheden en tegen koud weer. Uitgebreide informatie over binnenhuisvesting vind je HIER Uitgebreide informatie over buitenhuisvesting vind je HIER Een uitloop of ren Je kunt je cavia’s extra ruimte aanbieden door ze los te laten lopen of een extra uitloop aan te beiden. Er zijn wel een aantal zaken waar je rekening mee moet houden als je dit wil gaan doen. Het is belangrijk dat je cavia’s altijd zelf kunnen kiezen of ze in de uitloop willen of los willen lopen. Cavia's zijn prooidieren en hechten daarom veel waarde aan hun eigen vertrouwde omgeving. Een nieuwe omgeving is spannend en eng, ze weten namelijk niet of deze nieuwe omgeving hun dood kan betekenen. Wij weten misschien dat de nieuwe uitloop of ren veilig is, maar dat weten zij niet. Door de ren of uitloop direct aan het verblijf vast te maken, kunnen je cavia's zelf kiezen wanneer zij het onbekende willen gaan verkennen en wanneer ze liever in hun vertrouwde omgeving willen blijven - in plaats van dat ze gedwongen worden om in een voor hen onbekende (en daarmee angstaanjagende) ruimte te zitten. Als je dit namelijk wel doet, resulteert dit vaak in cavia's die bang in een hoekje gaan zitten en zich proberen te verstoppen. Als de uitloop echt alleen los van het verblijf aangeboden kan worden, is het aan te raden om de cavia's eerst in hun verblijf aan de transportbox te laten wennen en ze vervolgens altijd in deze transportbox naar de uitloop te brengen - en deze ook open in de uitloop te laten staan, als vertrouwde schuilplek. Zorg ervoor dat de ruimte, waar je cavia's los lopen, veilig is:
Een extra uitloop of ren is, in tegenstelling tot een permanente uitloop of ren, slechts een aanvulling op het basisverblijf en telt niet mee bij het oppervlakte van het basisverblijf. Ook met extra uitloopmogelijkheden, moet het verblijf zelf dus nog steeds voldoen aan de minimale oppervlakte eisen. Cavia's hebben geen dag- en nachtritme (zoals mensen), waardoor ze regelmatig ook 's nachts actief zijn. Vandaar dat ze 24 uur per dag de mogelijkheid moeten hebben om hun energie kwijt te kunnen wanneer zij dat willen en behoefte aan hebben, niet alleen wanneer wij daar tijd of zin in hebben. Onderhouden van het verblijf Het verblijf van de cavia’s moet ook vaak dagelijks onderhouden worden. Cavia’s zijn helaas niet zindelijk, ze plassen en keutelen overal – het liefst op plekken waar ze slapen en eten. Hoe vaak je het verblijf moet onderhouden, hangt af van het type bodembedekking, grootte van het verblijf en de grootte van de groep.
Hoe zit het met kooien en hokken? Het is nog steeds voor veel mensen normaal om cavia’s in kooien of hokken te houden. Dit soort type verblijven zijn echter ongeschikt om cavia’s in te houden. Ze zijn veel te klein en de standaard buitenhokken zijn meestal ook niet geschikt of beveiligd tegen roofdieren en tegen weersomstandigheden. Kooien en hokken worden van oorsprong gebruikt als bewaarplaats, ze zijn nooit ‘ontwikkeld’ op basis van dierenwelzijn. Hier vind je een foto waar de afmetingen van een standaard kooi van 120 cm is nagebootst tegenover een verblijf van 2 vierkante meter: Het is duidelijk te zien dat de 2 vierkante meter veel meer mogelijkheden biedt en voldoende ruimte biedt om de inrichting aan te passen op de behoeften van de cavia’s. In kleinere verblijven loop je al snel tegen allerlei grenzen en beperkingen aan. Er zitten best flink wat consequenties vast aan het houden van cavia’s in dergelijke, kleine verblijven. Er kunnen gedragsproblemen ontstaan (zoals veelvuldig knagen aan tralies), ruzies onderling (door frustratie op elkaar gaan afreageren) en gezondheidsproblemen (door gebrek aan beweging kunnen b.v. darm- en blaasproblemen ontstaan).
Er zijn een hoop plekken waar je cavia’s kunt vinden of kan kopen. Elke plek heeft zijn voor- en nadelen en het is van belang vooraf goed na te denken op welke plek je je cavia’s zou willen aanschaffen. Bepaalde plekken brengen bijvoorbeeld meer risico’s met zich mee en dan moet je daar zeer goed op voorbereid zijn en een plan B moeten hebben. Om maar als voorbeeld de dierenwinkel te nemen: een logische eerste gedachte om voor cavia’s te gaan kijken, maar om daar cavia’s aan te schaffen, is niet zonder risico’s. Je zal niet de eerste zijn die verkeerde geslachten of zelfs een zwangere cavia mee krijgt. Het is mij (in een ver verleden) zelfs twee keer overkomen. Maar het aanschaffen van cavia’s gaat meer om na gaan welke risico’s of voor- en nadelen er zijn: het gaat ook om hetgeen wat er op de ‘achtergrond’ gebeurt. Cavia-opvang Mijn eerste voorkeur, of advies, gaat er naar uit om cavia’s te adopteren bij een (goede) opvang, voornamelijk omdat vele cavia-opvangen echt overvol zitten. Er is gewoon een enorm overschot aan cavia’s: er wordt te veel gefokt en te veel ‘gedumpt’ of afgestaan. Opvangen zijn daarom altijd hard op zoek naar adoptanten zodat er weer plek gemaakt kan worden voor andere cavia’s die hulp nodig hebben. In zowel Nederland als België zijn er heel wat opvangcentra te vinden. Elke opvangcentrum hanteert wel zijn eigen regels, ze kunnen best wel van elkaar afwijken. Zo zijn er opvangen die absoluut geen berenkoppels of -groepen uitplaatsen en anderen weer wel. In België is het niet standaard dat beren worden gecastreerd terwijl dat in Nederland wel gebruikelijk is. Er heerst nog wel eens een stigma op dieren uit een asiel. Het beeld van oude, zieke of lelijke dieren is niet ongewoon voor veel mensen, maar de realiteit is heel anders. In een caviaopvang kom je allerlei soorten cavia’s tegen van alle leeftijden. Daarom is er vaak juist heel veel keus. Ook zijn niet alle cavia’s in een opvang standaard getraumatiseerd: je vind er ook hele gewone, leuke en vrolijke cavia’s. En ook gewoon gezonde cavia’s! Het is een fabel dat alleen ‘goede’ fokkers gezonde cavia’s verkopen, gezondheid hangt altijd af van de voorgeschiedenis en de cavia zelf en uiteraard ook hoe jij vervolgens voor ze zorgt. Dierenwinkel Zoals hierboven beschreven, is het aanschaffen van cavia’s bij een dierenwinkel niet zonder risico’s. Het gebeurt te vaak dat dierenwinkels verkeerde geslachten verkopen (verwachten dat het twee zeugjes zijn maar een zeug en een beer is bijvoorbeeld) of cavia’s zijn niet op tijd gescheiden en al zwanger wanneer ze worden verkocht. De grootste reden waarom het wordt afgeraden om cavia’s bij een dierenwinkel te kopen is omdat er een vreselijke handel achter zit. Er zijn grote bedrijven die honderden of duizenden cavia’s ‘fokken’ en onder andere verkopen aan dierenwinkels. Deze cavia’s lijden intens: om de kosten te besparen, worden ze in kleine kooien of bakken gehouden, krijgen ze ongezonde (goedkope) voeding en krijgen ze bijvoorbeeld geen medische zorg. Moedercavia’s worden constant gebruikt als fokmachines. Het is een industrie die je beter niet kunt ‘steunen’. Helaas is er vanuit de wet nauwelijks bescherming voor deze cavia’s (en andere dieren) en cavia’s mogen, wettelijk gezien, worden verkocht in dierenwinkels. Dierenwinkels geven vaak ook nog eens foutieve informatie. Je kunt daardoor helaas niet uitgaan van hun kennis en kunde en ik zie maar al te vaak dat mensen verkeerde kooien kopen, verkeerde voeding en verkeerd advies ontvangen over bijvoorbeeld gedrag en hanteren van cavia’s. Dit leidt tot teleurstellingen en vooral veel stress (niet alleen bij de eigenaren maar ook bij de cavia’s). Mocht je besluiten om cavia’s bij een dierenwinkel te kopen, wees dan zeer goed voorbereid. Controleer altijd de geslachten zelf en als je een zeugje (of meer) koopt, houdt dan altijd rekening met een eventuele zwangerschap. Lees je vooraf goed in omtrent de basisbehoeften van cavia’s (zoals huisvesting en voeding) om te voorkomen dat je vooraf verkeerd geïnformeerd wordt. Caviafokker Er zijn ook nog talloze caviafokkers te vinden. Er zijn verschillende soorten fokkers te vinden, zoals echte ‘sportfokkers’ die veel aandacht besteden aan een specifiek ras en mee doen aan tentoonstellingen. Het valt mij op dat dit soort fokkers ook behoorlijk veel cavia’s houden, dit zijn de meer ‘grootschalige fokkers’. Er zijn ook kleinschalige caviafokkers, fokkers die niet naar tentoonstellingen gaan, enzovoorts. Ongeacht het type fokker, is het altijd van belang om vooraf goed te onderzoeken hoe het staat met het welzijn van de cavia’s van deze fokker. Het is helaas niet ongewoon dat cavia’s in relatief kleine verblijven worden gehouden (vaak in de bekende ‘caviaflats’) en vaak makkelijke maar ongezonde voeding krijgen (zoals overwegend hooi met pellets en nauwelijks groenvoer). Fokkers die ervoor kiezen om hun cavia’s naar tentoonstellingen te brengen, raad ik in beginsel al af. Tentoonstellingen zijn extreem stressvol voor cavia’s en houden geen rekening met hun welzijn. Tentoonstellingen zijn echt bedacht voor en door mensen en niet voor cavia’s. Je mag gerust kritisch zijn naar de fokker en zijn visie: het gaat immers om levende dieren, om cavia’s die een zwangerschap moeten doorstaan en de baby’s daarna opvoeden (en dat zijn zware taken, voor elk dier!) en het is aan de fokker om te zorgen dat het zo aangenaam mogelijk wordt gemaakt met oog op welzijn en basisbehoeften en dat de jonge cavia’s veilig en gezond kunnen opgroeien. Vooral aan dat laatste wordt weinig aandacht aan besteedt, vele jonge cavia’s groeien op in te kleine verblijven met verkeerde voeding (welke invloed heeft op de ontwikkeling van de spijsvertering en het gebit) en worden vaak te jong al verhuisd. Een goede fokker heeft het welzijn van zijn of haar cavia’s op orde. Dit begint al tijdens het fokken, door rekening te houden met de genen van de fokdieren, om incest en erfelijke ziekten te voorkomen. Ze houden geen cavia’s alleen – ook de fokberen worden niet alleen gehouden! -, bieden de verblijven de cavia’s voldoende ruimte om zich goed te kunnen bewegen (dus geen 'standaardkooien') en is er altijd vers groenvoer, hooi en vers water aanwezig (het natuurlijk dieet wordt aangeboden, zie het kopje ‘voeding’ voor meer uitgebreide informatie). Een goede fokker zal er ook altijd in geïnteresseerd zijn waar zijn/haar dieren terecht komen en van te voren informatie willen over o.a. het toekomstige verblijf en de evt. aanwezigheid van andere cavia's. In ruil voor een goed onderkomen, zal een goede fokker je altijd bij staan met raad en daad, mochten er vragen zijn of problemen optreden. Indien mogelijk, zal hij/zij de dieren ook altijd weer terugnemen bij problemen binnen de groep, of als de caviahouding wordt opgegeven. De jongen groeien bij een goede fokker op in groepsverband, waarbij de beertjes vanaf moment dat ze geslachtsrijp zijn (het moment varieert) bij een fokbeer of een castraat worden gezet zodat ze verder gesocialiseerd kunnen worden. In de regel mogen ze dan pas vanaf 6 weken de fokker verlaten en alleen met of naar oudere cavia's, zodat de jonge cavia's verder kunnen leren van oudere (meer ervaren) cavia's). Zonder een goed socialisatieproces, kunnen problemen op het gebied van sociaal gedrag optreden, wat kan resulteren in moeizame koppelingen of moeite met het omgaan met andere cavia's. Kort samengevat:
Er wordt vaak gedacht dat de plek waar je je cavia haalt, een rol speelt in de (langdurige) gezondheid van de cavia. De voorgeschiedenis kan zeker een rol spelen, maar is niet de enige factor. Een cavia van een fokker heeft niet per definitie een altijd een betere, goede gezondheid dan een cavia uit een opvang en vice versa. Het kiezen voor een fokker omdat je verwacht dat je dan een goede, gezonde cavia hebt, kan leiden tot een teleurstelling: de zorg die jij vervolgens biedt, speelt uiteindelijk een nog veel belangrijkere rol. Het risico op gezondheidsklachten wordt hoger als de zorg, voeding en huisvesting niet aansluiten bij de behoeften van de cavia, ongeacht zijn of haar voorgeschiedenis. Marktplaats, verkoopsites, tweedehands enz. Je kunt ook cavia’s vinden op bijvoorbeeld verkoopsites zoals marktplaats en tweedehands.be. Daar vind je onder andere advertenties van bijvoorbeeld fokkers of particulieren. Mocht je hier voor kiezen, bereid je dan voor op alle mogelijke risico’s. Je weet niet in welke staat de cavia’s zijn, houdt ze daarom eerst in quarantaine voordat je ze aan je eigen cavia’s introduceert. Check ook altijd het geslacht, want daar gaat het vaak genoeg mis. Houdt ook rekening met eventuele zwangerschappen als het onduidelijk is of een zeugje mogelijk bij een beer heeft gezeten. Op (knaagdier)beurzen vind je ook cavia’s en daar geldt ook weer hetzelfde: houdt rekening met alle risico’s en eventuele zwangerschappen.
Cavia’s zijn enorm populair om (als huisdier) te houden. Niet zo gek, vaak worden ze beschreven als makkelijke, gezellige knuffeldieren en uiterst geschikt voor kinderen. Daar bovenop zouden ze niet veeleisend zijn wat betreft verzorging en onderhoud. Helaas is het door dit beeld dat vele cavia’s op een verkeerde en onjuiste manier worden gehouden (met alle gevolgen van dien). Voor elk diersoort geldt dat ze specifieke behoeften hebben en dan ook specifieke zorg nodig hebben. In deze blog vat ik samen aan welke belangrijke zaken je moet denken alvorens je besluit om cavia’s te gaan houden. Dagelijkse verzorging Cavia’s hebben dagelijkse verzorging nodig, dat houdt in dat ze minstens twee keer (of vaker) per dag moeten worden gevoerd. Tijdens deze voermomenten worden ze geobserveerd om te zien of alles oké is. Als een cavia bijvoorbeeld niet (direct) gaat eten, kan dit een teken van ziekte zijn. Deze observaties zijn van belang om ziektesymptomen vroegtijdig te herkennen en hulp tijdig in te schakelen. Dit is een noodzaak, want cavia’s laten ziektesymptomen pas heel laat zien. Zo hebben zij bijvoorbeeld een speciale spijsvertering die een constante toevoer van voeding nodig heeft om in beweging te blijven. Wanneer een cavia stopt met eten, is dat gevaarlijk: de spijsvertering komt stil te liggen en er kunnen allerlei darmproblemen ontstaan. Als hier niet spoedig op gereageerd wordt, kan de cavia zelfs komen te overlijden. De verdere dagelijkse verzorging bestaat uit het weghalen van de plasplekjes of verschonen (afhankelijk van het type bodembedekking en hoe groot de ruimte is). Het water wordt dagelijks verschoond en eventueel schoongemaakt. Huisvesting De huisvesting speelt een belangrijke rol, het is immers de plek waar de cavia’s hun hele leven gaan wonen. De ruimte die zij nodig hebbe, mag dan ook niet worden onderschat! Kooien of hokken zijn doorgaans ongeschikt en veel te klein. Twee tot drie cavia’s hebben minstens 2 vierkante meter nodig met de juiste inrichting. Hoe meer ruimte, hoe beter natuurlijk! Zoek vooraf goed uit welke plek in je huis of tuin geschikt is. Voeding Cavia’s hebben een gespecialiseerde spijsvertering: zij moeten voeding aangeboden krijgen die past bij deze gespecialiseerde spijsvertering om gezondheidsproblemen te voorkomen. Cavia’s zijn herbivoren en dat betekent dat ze zich vooral voeden met planten zoals grassen en kruiden. Het beste dieet is ‘weide’, ofwel: geplukte grassen en wilde (eetbare!) kruiden. Dit vereist wel kennis over planten en dat je kunt herkennen welke eetbaar zijn en welke niet. Wanneer deze optie er niet is, kun je bladgroenten als alternatief aanbieden. Dit kan wel in de kosten oplopen omdat cavia’s behoorlijk wat groenvoer per dag moeten kunnen eten. Naast vers groenvoer, hebben cavia’s ook nog andere soorten voeding nodig zoals hooi, gedroogde kruiden, takken en bladeren. Medische zorg Cavia’s kunnen natuurlijk ook ziek worden en dan is het belangrijk dat je de mogelijkheid hebt om naar een dierenarts te gaan. Voordat je besluit om cavia’s te gaan houden, is het belangrijk om uit te zoeken welke dierenartsen bij jou in de buurt zijn en of deze dierenartsen gespecialiseerd zijn in het behandelen van cavia’s. Zonder deze specialisatie zijn dierenartsen niet in staat om cavia’s goed te kunnen behandelen en is er het risico dat er verkeerde medicijnen en diagnostiek plaats vindt met alle gevolgen van dien. Ga ook na of de dierenartsenpraktijk een spoeddienst heeft, want ziekte kan elk moment ontstaan: ook in de avonduren, nachten en in het weekend! Sociale behoefte Cavia’s zijn zeer sociale dieren, dat houdt in dat zij ten alle tijden met één of meer cavia’s samen moeten leven. Deze sociale behoefte kan niet door een ander diersoort of mens worden vervangen! Dit betekent dat er zich verschillende situaties voor kunnen doen waar vooraf over moet worden nagedacht en jezelf op voor moet bereiden:
Hanteren van cavia's Cavia’s worden veelal gezien als knuffeldieren, terwijl cavia’s van nature prooidieren zijn en voor hen het (veelvuldige) oppakken juist stressvol is. Ze houden er niet van om opgepakt te worden en ook niet om (langdurig) op schoot te moeten zitten. Gedragssignalen van ongemak of onvrede worden helaas niet goed ingeschat of onjuist geïnterpreteerd. Cavia’s laten niet snel agressief gedrag zien en zullen eerder ervoor kiezen om de situatie te accepteren zoals hij is, ook al vinden ze het verschrikkelijk. Dit is één van de redenen waardoor cavia’s als ‘makkelijk te hanteren’ dieren worden gezien, maar helaas wel ten koste gaat van hun welzijn. Cavia's en kinderen Aansluitend op bovengenoemde, worden cavia’s daardoor vaak ook gezien als geschikte huisdieren voor kinderen. In principe zijn cavia’s dat ook wel, zolang de kinderen wordt aangeleerd om de cavia’s met respect te behandelen, bijvoorbeeld door ze niet op te pakken en alleen aan te raken als de cavia’s dat willen en door rustig te blijven (en geen herrie te maken waardoor ze bang of angstig reageren). Zolang kinderen zich hier aan houden, kunnen ze heel goed met cavia’s (leren) omgaan en voor ze zorgen. Het is van belang dat kinderen niet verantwoordelijk worden gehouden voor de (dagelijkse) verzorging! Als ouder draag je de eindverantwoordelijkheid en zorg je, samen met de kinderen, voor de cavia’s. Dit betekent dat je als ouder ook geïnteresseerd moet zijn in cavia’s. Vakantie & oppas Cavia’s kun je niet alleen thuis laten als je een weekendje weg bent of met vakantie gaat. Cavia’s hebben dagelijkse zorg nodig, zeker twee keer per dag. Als je tijdens de zomerperiode weg gaat, is het ook nog belangrijk dat de cavia’s goed in de gaten worden gehouden i.v.m. warm zomers weer. Ga vooraf na of er iemand in de buurt is die voor je cavia’s wil zorgen als je met vakantie bent of een weekendje weg wil gaan. Er zijn ook speciale ‘vakantiepensions’, maar wees hier snel bij want ze raken snel volgeboekt. Ga ook goed na hoe de cavia’s bij zo’n pension worden verzorgd, niet elk pension is even betrouwbaar! Hoeveel geld kosten cavia's? Het is moeilijk om hier een eenduidig antwoord op te geven. De kosten kunnen sterk variëren afhankelijk van de mogelijkheden die je hebt, of je ze binnen of buiten wil houden, enzovoorts:
Cavia's heb je niet voor even... Cavia’s worden best wel oud: tussen de 6-10 jaar en dat betekent dat je goed vooruit moet kijken en waar je jezelf in die jaren ziet en of cavia’s daar bij passen. Er kunnen natuurlijk altijd zaken voordoen die je niet kunt voorspellen, daarom is het juist belangrijk om je cavia’s mee te nemen in je lange termijn plannen. Als je denkt dat je ze anders tegen die tijd wil herplaatsen, dan moet ik je erbij vertellen dat dat niet zo eenvoudig is. Er is een extreem overschot aan cavia’s, waardoor het behoorlijk lastig is om een geschikte, nieuwe eigenaar te vinden.
|
AuteurMijn naam is Elisabeth. Hier vind je al mijn informatieve blogs over natuurlijke voeding, huisvesting, zorg en meer voor konijnen en knaagdieren! Archieven
Maart 2024
|
Volg Mini Natuur op:
Facebookpagina Mini Natuur Instagram @mininatuur TikTok @mininatuur Meepraten over natuurlijke stijl? Dat kan op: Facebookgroep 'Konijnen & Cavia's Natuurlijke Stijl' (ook voor chinchilla's en degoes) Facebookgroep 'Natuurlijke stijl voor kleine knaagdieren' |
© 2019-2024 Mini Natuur
Alle teksten zijn door mijzelf beschreven tenzij anders vermeld of door middel van een citaat. Ook de foto's zijn door mijzelf gemaakt. Ik gebruik tevens foto's van derden waar ik uitsluitend toestemming heb gekregen om deze voor mijn website te gebruiken. Teksten en foto's mogen niet worden gebruikt zonder toestemming! Mocht je mijn foto's (of van derden) en tekst ergens anders tegen komen, dan graag direct vermelden aan mininatuur@gmail.com |